HAGONOY,
Bulacan—Maramot na dagat.
Ito
ang minsa’y nasambit ni Kagawad Alfredo Lunes ng Barangay Pugad sa bayang ito
kaugnay ng pagbaba ng dami ng nahuhuling isda sa baybayin ng Manila Bay ng mga
maliliit na mangingisda.
Ang
pahayag na ito ay nasabit ni Lunes tatlong taon na ang nakakaraan, at muli pang
kinumpirma ng iba pang mangingisda sa nasabing barangay noong 2012.
Nitong
nakaraang Biyernes, Pebrero 28 ay muling inulit ng mga mangingisda at opisyal
sa bayang ito ang patuloy na pagbaba ng dami ng isdang nahuhuli sa karagatan.
Ang
tinutukoy nilang sanhi ngayon ay ang operasyon ng mga fishpen sa baybayin ng
mga Barangay ng Pugad, San Roque at San Pascual.
Ang
mga naturang fishpen ay dating mga palaisdaan na ang nagsisilbing pamigil sa
tubig at isdang laman ay ang pilapil na yari sa lupa.
Ngunit
dahil sa pagkaubos ng mga tanim na bakawang nagsisilbing panangga sa mga alon,
ay nadurog at tuluyang nawasak ang mga pilapil ng may 800 ektrayang palaisdaan
sa baybayin.
Hindi
tumigil ang operasyonng mga nasabing palaisdaan dahil ito ay binakuran ng
matataas na lambat, kaya’t sa halip na tawagin itong palaisdaan at tinatawag na
ngayong fishpen o kulungan ng isda.
Ayon
kay Konsehal Elmer Santos, ang operasyon ng mga fishpen ay nakakasira sa
kalidad ng tubig sa baybayinng bayang ito.
Ito
ay dahil sa ang mga fishpen ay nagsasagawa ng intensive fish farming gamit ang
mga aqua feeds.
“Madalang
na ngayon ang talaba, tahong, pati alimasag saka mga biya,” sabi ni Santos.
Maging
ang iba pang lamang dagat tulad ng hipon at maliiit na isda ay apektado.
Dahil
dito, halos walang kinikita ang mga maliliit na mangingisdang namamanti,
umuumang ng baklad at bukatot.
“Parang
nalalason ng tubig ang mga semilya ng isda at iba pang lamang dagat,”sabi naman
ni Louie Libao, ang fishery officer ng bayang ito.
Binigyang
diin pa niya na dahil sa pagkasira ng mga pilapil ng palaisdaan, maging ang
daloy ng agos sailog ay apektado.
Bilang
isang dating konsehal ng bayan na nagtaposng kursong Fisheries, sinabi ni Libao
na hindi lamang mga operator ng fishpen ang gumagamit ng aqua feeds, kungdi
maging ang namamahala sa malalaking palaisdaan o bigtime fishpond operators sa
bayang ito.
Subalit
bibigyang diin niya na dahil sa ang tubig sa fishpen ay labas pasok lamang, ang
katas ng mga aqua feeds ay natatangay na rin agos.
Ayon
kay Libao, ang katas ng aqua feeds sa mga palaisdaang buo ang pilapil ay medyo
humuhupa pa ang epekto dahil matagal ito bago patapunin sa ilog.
Bukod
dito, ang mga palaisdaan ay napapatuyuan pa ng tubig na naibibilad sa araw ang
lupa,samangtaolang ang fishpen ay hindi.
Ipinaliwanag
pa niya na ang mga banlik o burak samga fishpen ay kinakayod ng mga operator
gamit ang lambat na may pinong butas.
Ito
ay upang matanggalang banlik ng nadurog na aqua feeds at mga dumi ng isda na
naiwan sa fishpen.
Ngunit
ang mga burak na ito ay sa dagat din lamang itinatapon kaya’t ito ay
nakakapekto pa rin sa mga semilya ng isda.
Dahil
dito, ipinayo niya ang pagbuo ng isang ordinansa na magtatakda ng
regulasyon sa operasyon ng mga fishpen.
Para
naman kay Santos, sinabi niya na nagbubuo na ang Sangguniang Bayan ng Hagonoy
ng isang katulad na ordinansa.
Bilang
patunay, nagsagawa na sila ng water sampling at ito ay kasalukuyang nilang
ipinasusuri sa laboratoryo ng Department of Science and Technology (DOST).
“Hinihintay
na lamang naming yung resulta ng lab test ng DOST dahil isa iyon sa
magsisilbing batayan namin,” ani Santos.
Iginiit
pa niya na patuloy ang pakikipag-ugnayan ni Mayor Raulito Manlapaz sa operator
ng fishpen sa bayang ito.
Si
Manlapaz at ang pamilya ng kanyang maybahay ay nabibilang sa mga malalaking
namamalaisdaan sa bayang ito.
Ayon
kay Santos tutol si Manlapaz sa operasyon ng fishpen dahil sa epekto nito sa
pangisdaan.
Ngunit
ang iginigiit ng mga operator ng fishpen ay hindi nila kayang pigilan ang pagkasira
ng mga pilapil ng kanilang palaisdaang binubuwisan.
Nagpahayag
din ang mga operator ng fishpen na nakahanda silang tumigil sa operasyon kung
ang mga pilapil ng palaisdaan sa baybayin ng bayang ito ay maipakukumpuni ng
pamahalaang lokal. (Dino Balabo)